HEGEL — MANTIK BİLİMİ (B)
Çözümlemeler 0001-0011
AZİZ YARDIMLI

Birinci Yayıma Önsöz

001.1. Almanya’da son yirmi beş yılda felsefi düşüncenin uğradığı dönüşüm Mantığın yapısı üzerinde çok az etkili oldu.  

002.1. Bu dönemden önce metafizik denilen şey Bilimler arasından yitti.
002.2. Bir ulus kendi arı özü üzerine düşünmediği zaman bu özbilincini yitirmesinin bir yanıdır.

003.1. Kant felsefesinin dışrak öğretisi: Anlak deneyimin ötesine geçerse yalnızca düşlemler üretir.
003.2. Kant felsefesi kurgul düşüncenin yadsınması için gerekçe oldu.
003.3. Bilgi için deneyim nasıl önemli görüldüyse ise, yaşamda kuramsal eğitim önemsiz ama kılgısal eğitim birincil görüldü.

003.4. Felsefe sıradan anlağın eline oynadı.

003.5. (‘Kara Çiçekler’ benzetmesinin göndermesi bulunmalı.)

004.1. Mantık için işler Metafizik için olduğu denli kötü gitmedi.
004.2. Mantığın nasıl düşünüleceğini öğretmediği anlaşıldı (tıpkı sindirim için de fizyoloji bilgisinin gerekli olmaması gibi)
004.3. ‘Pragmatizm’ için Mantığın yazgısı Metafiziğin yazgısından ayrı değildi.  

005.1. Gene de biçimsel yarar için Mantık içeriği hafifletilerek genel eğitim izlencesine kabul edildi.
005.2. Ama Yeni Tin Mantığın bu eskimiş biçimini bir yana attı.

006.1. Akademik dünyada Yeni Düşüncelere karşı çıkanlar bile bilinçsizce değişimi doğrulamaya başladılar.  

007.1. Kültürel mayalanma dönemi tamamlanmıştır.
007.2. Yeni ilkenin savunmaya geçmiş eski ilkeye karşı tutumu  ilkin fanatik bir düşmanlıktır.
007.3. Yeni ilkenin gereci yeniden örgütlemesi iveğen sorundur.

008.1. Mantık Bilimi asıl metafiziği ya da  arı kurgul felsefeyi oluşturur.
008.2. Mantık Bilimi tam olarak yeni bir başlangıca gereksinir.
008.3. Bu alanda mantığın yeniden yapılandırılması için hazır gereç yetersizdir.
008.4. Özsel önemi olan nokta yeni bir bilimsel yordam anlayışının gereğidir.
008.5. Felsefe yöntemini matematik gibi altgüdümlü bir bilimden, iç sezgiden, dışsal derin düşünceden alamaz.
008.6. Tersine, bilimsel bilme yöntemi içeriğin kendisi tarafından belirlenmelidir, çünkü içerik belirli karakterini kendisi koyar ve yaratır.

(KURGUL YÖNTEM'E DEĞİNİLİYOR)

009.1. Anlak belirler ve belirlenime sıkı sıkıya sarılır. Us olumsuz ve eytişimseldir çünkü anlağın belirlenimlerini hiçe indirger; Us olumludur çünkü evrenseli yaratır ve tikeli onda kavrar.

009.2. Anlak Ustan ve eytişimsel Us kurgul Ustan ayrı değildir.

009.3. Us Tindir ki salt olumlu Ustan ya da sezgisel Anlaktan daha yüksektir.

009.4. Eytişimsel Usun ve salt sezgisel Anlağın niteliğini oluşturan şey olumsuz öğedir.

Sezgisel anlak: Belirsiz bir anlatım? “Soyutlamacı Anlak” daha doğru. Olumsuzlayıcı olan ve  bunun bilinçsizi olan Anlak. Bu Anlak kendinin bilincini kazandığı zaman eytişimsel düşünce olur. Eytişim sonradan yaratılan sonlu bir kıpı değil ama sonsuzluk içinde varolan Bütütünün bir ilişkisinin bilincine varıştır.

009.5. Olumsuz öğe yalın olanı olumsuzlar ve Anlağın belirli ayrımını koyar; bunu da eşit ölçüde çözer ve eytişimseldir.

009.6. Ama Olumsuz öğe bu sonucun hiçliğinde durup kalmaz, tersine sonuçta o denli de olumludur, ilk yalını yeniden kurar, ama bu kez kendi içinde somut olan evrensel olarak. (Bu somut evrenselin altına verili bir tikel alınmaz, ama bu belirlemede, ayrımın bu koyuluşunda ve  çözülüşünde tikel aynı zamanda kendini belirlemiştir.)

009.7. Bu tinsel devim (= yalın ayrımsızlık; bunun kendini belirlemesi ve belirlilikte kendini kendi ile eşitlemes) Kavramın içkin gelişimidir. Bu devim SALTIK BİLME YÖNTEMİdir ve aynı zamanda içeriğin içkin ruhudur.

009.8. Salt bu saltık yöntem felsefeyi nesnel, tanıtlı bir bilim yapar.  

010.1. Tinin Görüngübilimi’nde bilinç bu yolda açımlandı.

010.2. Bilincin bilmesinde dışsal öğe kapsanır; ama bu konunun gelişimi — ve tüm doğal ve tinsel yaşamın gelişimi gibi — usun özsel kategorileri (Mantğın içeriği) üzerine dayanır.

010.3. Bilinç kendini dolaysızlığından ve dışsal somutluğundan kurtararak arı bilme konumuna ulaşır ve Kavramları kendilerinde ve kendileri için oldukları gibi nesne alır.

010.4. Kavramlar arı düşüncelerdir, kendi özsel doğasını düşünen Tindir.

011.1. Mantık Bilimi ve Tinin Görüngübilimi’nin ilişkisi budur.  Dışsal ilişkiye gelince, Görüngübilim Mantık Bilimi ve iki olgusal bilim, Doğa Felsefesi ve Tin Felsefesi tarafından izlenmelidir. (Böylece FELSEFE DİZGESİ tamamlanacaktır.)  

Nuremberg, 22 Mart 1812.